Helemaal vrij

“Hardenberg bezit een juweel van een gemeentehuis.” Dat moet welhaast een uitspraak van lang geleden zijn en dat is het ook. Hij is afkomstig van een journalist van het Gereformeerd Gezinsblad die in 1965 op bezoek was bij burgemeester Jan Slot. Er werd tijdens het interview gesproken over de snelle groei van de industrie, de plannen voor een nieuw ziekenhuis, over sportvoorzieningen, het bevorderen van de recreatie en de verhalen uit Bergentheim dat in Hardenberg alles kan en bij hen niets. En als vertegenwoordiger van het gereformeerd vrijgemaakte volksdeel ging het natuurlijk ook over kerken en scholen.

Groei
De gereformeerd vrijgemaakte zuil was flink aan het groeien en derhalve ook flink aan het bouwen. Een ulo aan de Burgemeester Schuitestraat, een kerk aan de Witte de Withstraat en plannen voor een eigen gebouw voor de twee jaar eerder gestichte Dominee Doekesschool. Aan de stichting van die school ging wel iets vooraf op kerkelijk terrein. Ook tot Heemse en omstreken was de scheuring in de Gereformeerde kerk van 1944 doorgedrongen. Op 7 december 1945 maakte het grootste deel van de kerkelijke gemeente zich ‘vrij’ van de synodebesluiten. De kinderen van deze ‘vrijgemaakten’ bleven echter naar de christelijke school gaan die op 1 mei 1900 in gebruik was genomen, voornamelijk dankzij de inzet van dominee Doekes die zijn kerkleden tot grote offers wist te brengen en ook zelf een flinke duit in het zakje had gedaan.

Eigen school
Maar uiteindelijk ging het niet: twee geloven op één kussen was teveel. De ‘vrijgemaakten’ verlieten de school en begonnen voor zichzelf. Een nieuw gebouw was er niet, zodat de school gebruik maakte van een paar ruimtes in de vrijgemaakte kerk en enkele noodlokalen achter de kerk. De school werd op 19 augustus 1963 geopend door professor L. Doekes , zoon van de voormalige Heemser predikant. Het was een streekschool, die bij de start ongeveer 155 leerlingen telde, afkomstig uit Heemse, Hardenberg, Gramsbergen, Lutten, Rheeze en zelfs uit Duitsland. De leerlingen werden met busjes opgehaald, bestuurd door het onderwijzend personeel. Dat onderwijzend personeel was grotendeels afkomstig van de christelijke school, zo’n honderd meter verderop. Op de dag van de opening werden ze officieel geïnstalleerd.

Dat professor Doekes de school opende was niet ‘zomaar’. De school werd namelijk naar zijn vader genoemd, naar de dominee die zoveel voor het christelijk onderwijs had betekend.
Wel bijzonder eigenlijk: de school die dankzij Doekes was gesticht liep deels leeg, omdat de leerlingen naar een school trokken die zijn naam kreeg. “Totdat de bouw van een eigen nieuwe school is gerealiseerd wordt lesgegeven in noodlokalen”, schreef de verslaggever van het Gereformeerd Gezinsblad.

Nieuw gebouw
Op die nieuwe school moest zeven jaren worden gewacht. De zeven magere jaren, die volgens de sprekers bij de opening van de nieuwe school hopelijk gevolgd konden worden door de zeven vette jaren. In augustus 1970 werd die nieuwe school in gebruik genomen, op een terrein achter de kerk. De officiële opening was op 4 september. Voorzitter Harsevoort van het schoolbestuur vertelde tijdens zijn openingsspeech onder meer over de groei van het gereformeerd vrijgemaakte onderwijs: in 1963 was men begonnen als viermansschool maar nu telde de school al acht meesters en juffen, met de negende op komst.

Kunstwerk
Ook dit keer werd de officiële openingshandeling verricht door professor L. Doekes. Die handeling bestond uit het verwijderen van de Nederlandse vlag die over een schilderij van zijn vader hing. Dat schilderij was gemaakt door Willem Meijer uit Groningen, kunstschilder, docent, schrijver en dichter. Omdat in die tijd een bepaald percentage van de bouwsom aan kunst mocht worden besteed, heeft hij ook een drieluik voor de school gemaakt, volgens de kunstenaar bedoeld als profetie, maar voor kinderen vooral een beeld dat duidelijk maakt dat zij op een christelijke school zitten.

Namens het gemeentebestuur was burgemeester Van Splunder aanwezig. Hij kwam met een groot ‘cadeau’ aanzetten, namelijk een gymzaal van 250.00 gulden die tegenover de school was gebouwd, een gymzaal die voornamelijk (maar niet uitsluitend) gebruikt kon worden door de Doekesschool.

Kleuterschool
De houten noodlokalen die de Doekesschool achterliet gingen niet meteen tegen de vlakte. Tenminste, niet allemaal. Twee stuks werden gebruikt voor een nieuwe Gereformeerde kleuterschool, de voorloper van kleuterschool De Boskrekels. Bij de start op maandag 25 oktober 1971 bedroeg het aantal kleuters 74, verdeeld over twee leidsters. Er was een wachtlijst, zodat niet lang daarna een derde leidster moest worden aangesteld. Voor haar was al een derde lokaal in de oude noodschool gereserveerd.
Met de komst van de kleuterschool was de driehoek kerk-gezin-school nu helemaal gesloten.