De Katholieke Arbeiders Bond (KAB) liet in 1947 een affiche maken met daarop afgebeeld een gezin in een krotwoning. Eronder stond de tekst: Niet onbewoonbaar verklaard, maar onverklaarbaar bewoond! Sociale woningbouw op grote schaal en in snel tempo, dat was wat de KAB wilde. Waar de tekenaar de afbeelding had gemaakt is niet bekend, maar het zou maar zo in Kloosterhaar kunnen zijn.
Dagblad Tubantia noemde in een artikel in 1955 Kloosterhaar ‘het vergeten dorp’. “Kloosterhaar is vijftien jaar achter. Dat is geen belediging, want de bewoners zeggen het zelf”, schreef de journalist. “Er is geen dorpshuis, geen zwembad, geen ijsbaan, geen postagentschap, geen wijkgebouw van het Groene Kruis en vooral geen nieuwbouw van woningen. Maar er is verandering op komst. De 1800 inwoners willen niet langer in een geïsoleerd dorp wonen aan de rand van het land.
Volgens de journalist heerste er grote woningnood, sommige families woonden in kippenhokken, er waren zelfs huizen die kleiner waren dan de kisten die emigranten gebruikten wanneer ze naar Australië of Canada verhuisden.
“Het zijn geen asocialen, of mensen die vanwege armoede in zo’n hok wonen. Er staat zelfs een prachtig radiotoestel waardoor de schoonste muziek ook doordringt tot de meest erbarmelijke behuizing in een vergeten streek van afgegraven veen en dichtgeslibde kanaaltjes. Het zijn overwegend keurige gezinnen, die maar aan één ding gebrek hebben: een fatsoenlijke woning.”
Die woningen kwamen er uiteindelijk, net als een dorpshuis, een plek voor het Groene Kruis, er kon geschaatst worden op de Friese Koelen en er kwam een zwembad. Maar dat bad hebben de inwoners zelf voor elkaar gekregen, zonder veel hulp van buitenaf.
Al hadden de Kloosterhaarders geen zwembad toen Tubantia over het dorp schreef, er kon wel worden gezwommen. In het Dagblad van het Oosten stond in mei 1944 een klein bericht over zwemvergunningen:
“Het zwembad op de Oldhorst in Kloosterhaar is voor het publiek gesloten. Voor inwoners van Kloosterhaar is een beperkt aantal zwemvergunningen beschikbaar. Personen boven 16 jaar kunnen deze aanvragen bij W. Withaar, Heerjansland, Kloosterhaar.” Willem Withaar was pachter op de boerderij Heerjansland, de Oldhorst was een landhuis even ten zuiden van de boerderij.
Plannen voor eigen bad
In 1964 werd voor het eerst een plan gemaakt voor een eigen zwembad, bedacht door de gemeente Hardenberg en Plaatselijk Belang Kloosterhaar en Sibculo. Dat kon echter een jaar later al in de prullenbak worden gegooid, want “thans kon worden meegedeeld dat van overheidswege een ander plan naar voren was gekomen, dat grootser van opzet is.”
Mooie praatjes, maar er kwam niks van terecht. In augustus 1968 meldde de Volkskrant echter “dat het Overijsselse Kloosterhaar een nieuw zwembad heeft. De inwoners hebben het zelf betaald en gebouwd.” Wat was er in die vier jaar gebeurd?
Begin april 1966 was op een vergadering van Plaatselijk Belang Kloosterhaar een belangrijk besluit genomen: de gemeenschap zou twee bassins bouwen. “Eentje voor kinderen en een groter bad van 10 bij 24 meter, die doorlopend gezuiverd zullen worden door een zuiveringsinstallatie. Ook een badmeester zal worden gevraagd. Alle aanwezigen stelden zich beschikbaar om mee te helpen bouwen, zodat iedereen gezond en veilig kan zwemmen”, was te lezen in Het Noord-Oosten.
Drie maanden later stond in de lokale krant opnieuw een artikel over het zwembad. “Een zo lofwaardig initiatief mag niet mislukken”, was de onderkop. Die dreigende mislukking had met geld te maken.
Het besluit om zelf een zwembad te bouwen was niet uit de lucht komen vallen. In stilte was men al jaren bezig met plannen maken en geld bijeenschrapen. En nu het bijna zover was wilden de plannenmakers het bijltje erbij neergooien. Dertigduizend gulden had de bevolking opgebracht, een onwaarschijnlijk groot bedrag, alleen…. dat was maar de helft van wat nodig was. Eigenlijk was het bad nog veel duurder, maar die extra kosten zouden de Kloosterhaarders verdienen door zelf bepaalde werkzaamheden te verrichten.
Behalve stoppen met de plannen zag het zwembadcomité nog maar één oplossing om toch de plannen te verwezenlijken: geld vragen aan het gemeentebestuur.
Kloosterhaar krijgt zijn zwembad
Dinsdag 30 augustus 1966 nam de gemeenteraad een besluit over het verzoek van Kloosterhaar om mee te betalen aan de bouw van het zwembad. De raad wilde 25.000 gulden subsidie beschikbaar stellen. Dat bedrag was de grens voor een eenmalige bijdrage. De provincie kon dan nog de ontbrekende 5.000 gulden betalen, was de gedachte. En als die niet wilde subsidiëren dan moest Plaatselijk Belang nog maar eens een keer bij de gemeente aankloppen.
De naam van het nieuwe zwembad werd in mei 1968 vastgesteld. Het zou De Barg’ns worden, zo had het zwembadbestuur besloten. Op het terrein, een afgegraven heidevlakte, speelden in het verleden kinderen die het in De Barg’ns hadden omgedoopt, omdat het terrein door afgravingen een heuvelachtig aanzien had gekregen.
Goed, er was nu voldoende geld, maar de moeilijkheden waren nog niet voorbij. De lokale Anker Kalkzandsteenfabriek had gratis stenen geleverd voor de bouw van het bad, maar de Inspectie voor de Volksgezondheid wist dat het chloor in het zwembad de kalkzandstenen zou aantasten, zodat maar een deel van de gift kon worden gebruikt. Ook vielen de bouwkosten wat tegen, maar dat probleem werd opgelost met provinciale subsidie. De Kloosterhaarders geloofden weer in het project, want nog voor de bouwvergunning was verleend waren tientallen dorpsbewoners bezig om op hun vrije avonden en op zaterdagen het terrein bouwrijp te maken.
Officiële opening
Zaterdag 17 augustus 1968 kon het zwembad officieel worden geopend. Dat gebeurde door de Overijsselse gedeputeerde J. Thomas. Tijdens de voorafgaande receptie in dorpshuis ’t Haarschut vertelde voorzitter Van Beest van Plaatselijk Belang dat de heer Kuipers was benoemd als badmeester, zodat de kinderen verantwoord konden zwemmen.
Zijn dorpsgenoot Sickman vergeleek de bouw van het zwembad met de Deltawerken, wat daar in het groot was gebeurd, was in Kloosterhaar in het klein gebeurd. Sickman liet het niet bij mooie woorden, want hij schonk 30 zwemgordels voor het zwembad.
Er waren nog meer geschenken: namens de Oranjevereniging bood de heer Jurgens een mast met vlag aan voor het zwembad, Potgieter van de begrafenisvereniging gaf een envelop met inhoud, datzelfde deed mevrouw Lensen van de hervormde vrouwenvereniging, de muziekvereniging Crescendo deed een duit in het zakje en er kwam financiële steun uit Sibculo en Langeveen. Van Beest bedankte ook de instanties die gratis de grond voor het parkeerterrein hadden geleverd of het graszaad voor de ligweide.
Na alle toespraken trok een lange stoet naar het zwembad, voorafgegaan door de muziekvereniging. Nadat de gedeputeerde de nieuwe vlag had gehesen dook een 25-tal kinderen in het bad, waarmee De Barg’ns officieel in gebruik was genomen.
